You are currently viewing Η φονική πλημμύρα στην κεντρική Εύβοια (σύντομη ανάλυση)

Η φονική πλημμύρα στην κεντρική Εύβοια (σύντομη ανάλυση)

Σφοδρές καταιγίδες εκδηλώθηκαν κατά την διάρκεια της νύχτας έως και τις πρωινές ώρες της Κυριακής 9 Αυγούστου 2020 στην κεντρική Εύβοια.

Σύμφωνα με τους μετεωρολογικούς σταθμούς, στις περιοχές Μακρυκαπά  και Στενής καταγράφηκαν 300 ή και μεγαλύτερο ύψος βροχής σε διάστημα 8 ωρών.

Όπως ήταν αναμενόμενο οι περιοχές της λεκάνης απορροής θα δεχόντουσαν υψηλή παροχή υδάτων, όπως και συνέβη με υπερχείλιση του συστήματος απορροής (τεχνητού και φυσικού) στις αστικές περιοχές.

Τα αίτια στις ξαφνικές πλημμύρες είναι φυσικά και ανθρωπογενή.

Στις ξαφνικές αστικές πλημμύρες κύριο αίτιο αποτελεί το μεγάλο ποσοστό των αδιαπέρατων επιφανειών το οποίο δεν επιτρέπει στην κατείσδυση των υδάτων της βροχόπτωσης στο υπέδαφος, αντίθετα αυξάνει την ποσότητα των υδάτων που απορρέουν, όπως επίσης η μικρή παροχετευτικότητα των υδάτων λόγω κατασκευής διαφόρων έργων πχ γεφυρών, οδικών δικτύων, κτιρίων και μπάζωμα των υδατορευμάτων συντελούν στην καταστροφική έκβαση.

Στην προκειμένη περίπτωση, της κεντρικής Εύβοιας, παρατηρούμε:

Στις φυσικές αιτίες

  • το πολύ μεγάλο ύψος βροχής σε μικρό χρόνο, 300 χιλιοστά σε 8 ώρες,
  • και το έντονο ανάγλυφο της λεκάνης απορροής ενισχύοντας την παροχετευτικότητα των ρεμάτων.

Στα ανθρωπογενή αίτια

  • είναι βέβαιο πως συνετέλεσαν οι δασικές πυρκαγιές των τελευταίων ετών (κατά βάση στην λεκάνη απορροής των Ψαχνών)
  • ενώ θα έχει ενδιαφέρον να δούμε τα αποτελέσματα των ερευνών που θα διεξαχθούν το επόμενο διάστημα, όσον αφορά την παροχετευτικότητα του ανθρωπογενούς συστήματος αποστράγγισης – την πιθανή άστοχη κατασκευή έργων, το μπάζωμα υδατορευμάτων και γενικότερα τις χρήσεις γης (ανεξέλεγκτη δόμηση) για να δούμε σε τι βαθμό συνετέλεσαν στην καταστροφή.

Όσο βίαιο και να είναι ένα επεισόδιο βροχοπτώσεων από μόνο του δεν αρκεί για να δικαιολογήσει την έκταση μιας καταστροφής. Η ανθρώπινη δραστηριότητα είναι ο καθοριστικός παράγοντας δημιουργίας της καταστροφής. Η ανεξέλεγκτη επέκταση ολοένα και περισσότερων ανθρώπινων δραστηριοτήτων σε περιοχές υψηλού πλημμυρικού κινδύνου (πλημμυρικό πεδίο-ρέματα), άνευ αντιπλημμυρικής θωράκισης οδηγούν σε φονικά πλημμυρικά επεισόδια, συνέβη πριν δύο χρόνια με το χειρότερο τρόπο στην Μάνδρα Αττικής.

Έγκαιρη ενημέρωση και προειδοποίηση 

Οι αιφνίδιες πλημμύρες είναι ένα από τα πιο δύσκολα φυσικά φαινόμενα να προβλεφθούν, όσον αφορά το χρόνο και τον τόπο εμφάνισης τους. Το στοίχημα με τις αιφνίδιες πλημμύρες είναι ότι θες να ειδοποιήσεις, δεν έχεις όμως το χρόνο.

Στην προκειμένη περίπτωση, περιμέναμε έντονα φαινόμενα στις Σποράδες, την Εύβοια, και την Ανατολική Στερεά. Είχαν εκδοθεί δύο έκτακτα δελτία επιδείνωσης καιρού από την ΕΜΥ, ενώ το ΕΑΑ είχε προχωρήσει σε ονοματοδοσία της ατμοσφαιρικής διαταραχής από την περασμένη Τετάρτη με το όνομα “Θάλεια”, πολιτική του ΕΑΑ η οποία αποσκοπεί στο να διευκολύνει τη μεταφορά της πληροφορίας στους πολίτες ώστε να λάβουν στο μέτρο του δυνατού όλα τα απαραίτητα μέτρα/προφυλάξεις για την προστασία της ζωής και της περιουσίας τους.

Τι γίνεται όμως στις ξαφνικές – αιφνίδιες πλημμύρες. Τα πράγματα εδώ δυσκολεύουν, με σημαντικό πρόβλημα τον διαθέσιμο χρόνο.

Μπορεί να υπάρξει έγκαιρη προειδοποίηση;

Η χρήση των ραντάρ καιρού, οι δορυφόροι και επιπλέον με την επίγεια παρατήρηση από τους μετεωρολογικούς σταθμούς αποτελούν εργαλεία που μπορούν να βοηθήσουν στην έγκαιρη ενημέρωση και προειδοποίηση μιας επικείμενης πλημμύρας. Για να γίνει όμως αυτό χρειάζεται στελέχωση τμημάτων πολιτικής προστασίας με προσωπικό επιμορφωμένο για τον κίνδυνο, με παράλληλη χρήση της τεχνολογίας, όπως sms alert και χρήση σελίδων social media με προειδοποιητικά μηνύματα, βέβαια το δεύτερο δεν μπορεί να διυσδήσει άμεσα στο βαθμό του sms, ωστόσο μπορεί να ενημερώσει στο επίπεδο της πρόληψης ή σε ένα πιο αργό- δευτερογενή κίνδυνο- καταστροφή.

Θοδωρής Κονδύλης

🎓MSc Φυσικών Καταστροφών & Κρίσεων 📚Edu Μετεωρολογία & Κλιματική Αλλαγή 🎓BSc Μηχανικός Πληροφορικής

Αφήστε μια απάντηση