You are currently viewing Μάιος 2020: Ο μήνας των καιρικών αντιθέσεων και των καιρικών αντιφάσεων

Μάιος 2020: Ο μήνας των καιρικών αντιθέσεων και των καιρικών αντιφάσεων

του Κωνσταντίνου Τσούνη

Ο μήνας που σε λίγες ώρες μας αφήνει, καιρικά, χαρακτηρίστηκε από δύο εξαιρετικά ενδιαφέρουσες και σοβαρές καιρικές μεταβολές. Η μία αφορά έναν ισχυρότατο καύσωνα, ο οποίος φαίνεται να είναι ο ισχυρότερος που έχει καταγραφεί ποτέ για τη συγκεκριμένη εποχή και η άλλη είναι η πολυήμερη αστάθεια που δίνει βροχές και καταιγίδες σε πολλές περιοχές της χώρας σε συνδυασμό με χαμηλές για την εποχή θερμοκρασίες από την προηγούμενη Δευτέρα και θα ολοκληρωθεί την Πέμπτη, οπότε και ο καιρός βαθμιαία θα βελτιωθεί, ήτοι θα μας έχει απασχολήσει συνολικά για δέκα ημέρες.

Ο καύσωνας των μέσων του Μάη 2020

Η σοβαρή αυτή αλλαγή του καιρού προς το πολύ θερμότερο, συνέβη υπό συγκεκριμένες συνθήκες ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας. Πιο συγκεκριμένα, ο Αζορικός αντικυκλώνας με προσανατολισμό προς τα βορειοανατολικά έδραζε στο νοτιοανατολικό Ατλαντικό, ελαφρώς δυτικά της Ιβηρικής χερσονήσου. Επιπλέον, ψυχρή λίμνη, πεδίο χαμηλών πιέσεων είχε φτάσει ως την ευρύτερη περιοχή της Ιβηρικής, της Δυτικής Μεσογείου και της Βορειοδυτικής Αφρικής προκαλώντας στις εκεί περιοχές σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες και τοπικές βροχές/καταιγίδες. Με αυτές τις συνθήκες και υποβοηθούντος του νοτιοδυτικού ρεύματος οι εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες της Αλγερίας και της Λιβύης εξαναγκάστηκαν σε βορειοανατολική κίνηση προς τη Βαλκανική χερσόνησο συναντώντας πρώτη και καλύτερη τη χώρα μας. Οι θερμοκρασίες που κατεγράφησαν είναι ΑΚΡΩΣ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΕΣ για την εποχή με highlights το ρεκόρ όλων των εποχών για Μάιο από τότε που υπάρχουν καταγραφές που κατεγράφη στην Πλώρα Ηρακλείου Κρήτης το Σάββατο 16/5 και ώρα 12:29 με 41,8 βαθμούς καθώς και τους 40,6 βαθμούς που κατεγράφησαν στην Φιλαδέλφεια της Αθήνας. Γενικότερα, στα κεντρικά και νότια ηπειρωτικά, οι θερμοκρασιακές τιμές κυμάνθηκαν μεταξύ 38-40 βαθμών με πολλές περιοχές να αγγίζουν και τιμές άνω των 40.

Η παρατεταμένη αστάθεια και ψύχρα του τρίτου δεκαημέρου του Μάη 2020

Και σε αυτή την περίπτωση δεν συνέβη τίποτε άλλο παρά μόνο ενεργοποίηση του μηχανισμού που το Χειμώνα μας φέρνει τις ψυχρές εισβολές αναφορικά τουλάχιστον με την ατμοσφαιρική κυκλοφορία. Αυτό μιλώντας απλοϊκά, δεν είναι τίποτα άλλο από αυτό που ονομάζουμε μηχανισμό της τραμπάλας. Εν ολίγοις, ισχυρό πεδίο υψηλών πιέσεων εκτείνεται στην Κεντρική, Δυτική και Βόρεια Ευρώπη εξαναγκάζοντας ψυχρές αέριες μάζες που βρίσκονται πιο Ανατολικά να κινηθούν προς νότο φέρνοντας στη χώρα μας χαμηλές θερμοκρασίες και βροχές. Πιο συγκεκριμένα, στην προκειμένη περίπτωση ψυχρή λίμνη επηρέασε την περιοχή μας. Έτσι, οι χαμηλές πιέσεις που επηρεάζουν ακόμη την περιοχή μας σε συνδυασμό με τις χαμηλές θερμοκρασίες στα χαμηλότερα ατμοσφαιρικά στρώματα καθίστανται οι βασικοί υπαίτιοι του ψυχρού και βροχερού αυτού μοτίβου, με τη βοήθεια βέβαια και κάποιων δευτερευουσών διαταραχών που ενίοτε παίζουν το δικό τους ρόλο σε ένταση και κατανομή των φαινομένων. Ωστόσο, το ασταθές αυτό μοτίβο είναι εξαιρετικά συνηθισμένο για τον Μάη και τουλάχιστον για το πρώτο μισό του Ιούνη ενώ στη Βόρεια και Κεντρική Ελλάδα και κυρίως σε ορεινά τμήματα θερμική αστάθεια (αστάθεια τις μεσημβρινές και απογευματινές ώρες απουσία σαφούς δυναμικού αιτίου) έχουμε δυνητικά καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού.

Καιρικές ακρότητες ή εντός προγράμματος;

Η πραγματικότητα είναι κάπου στη μέση. Από τη μία ο καύσωνας που μας επηρέασε ήταν ο ισχυρότερος που μας επηρέασε ποτέ το Μάη από τότε που υπάρχουν καταγραφές και αυτό συνιστά γεγονός αδιάψευστο και αναντίρρητο. Και το ψυχρό αυτό τρίτο δεκαήμερο του Μάη εκπλήσσει με τη διάρκεια του(10 ημέρες) αλλά και την δυναμική του ως προς τις θερμοκρασίες με το Παπάγου να καταγράφει θερμοκρασία 8,9 βαθμών νωρίς το πρωί, πριν λίγες μέρες. Από την άλλη, συχνά είχαμε ισχυρά κύματα ζέστης τον Μάη (όχι τόσο ισχυρά) και φυσικά πάντα είχαμε αστάθειες με ισχυρές καταιγίδες/χαλάζι κλπ. Αυτό που τρομάζει, δεν είναι τα γεγονότα αυτά καθ’ αυτά αλλά η διάρκεια, η ένταση και η δυναμική τους. Γενικότερα, γνωρίζουμε ότι η τάση της πλανητικής θερμοκρασίας είναι καταφανώς αυξητική και πολλές φορές αυτή η αυξητική τάση σε πολλές περιοχές μπορεί να φέρει βαρύτατους χιονιάδες (πιο χαλαρός πολικός στρόβιλος ως απόρροια των πιο υψηλών θερμοκρασιών, πιο εύκολα εύθραυστος, πιο εύκολη κατάβαση πολικών αερίων μαζών σε νοτιότερα πλάτη) όμως αυτό μην σας ξεγελά. Η πλανητική θερμοκρασία ανεβαίνει και δεν υπάρχει κατ’ ανάγκην συσχετισμός με ζέστες ή καύσωνες εξαιτίας αυτού του βασικότατου συμπεράσματος. Αυτό που προκαλεί εν τέλει η κλιματική αλλαγή, η οποία είναι αδιάψευστα εδώ, είναι η αύξηση της συχνότητας των πολύ έντονων και ενίοτε ακραίων καιρικών φαινομένων είτε προς το ψυχρότερο, είτε προς το θερμότερο. Έτσι, θα μπορούσαμε να κάνουμε υποθέσεις ότι αυτή η ποικιλία των πολύ έντονων φαινομένων ίσως να έπρεπε να μας βάλει σε σκέψεις για μια πιθανή συσχέτιση με αποσταθεροποίηση του κλίματος. Σε κάθε περίπτωση για αυτά τα ζητήματα εμπιστευόμαστε τους επιστήμονες και τους ειδικούς.

Καλό μήνα σε όλους,

Καλό καλοκαίρι!

Θοδωρής Κονδύλης

🎓MSc Φυσικών Καταστροφών & Κρίσεων 📚Edu Μετεωρολογία & Κλιματική Αλλαγή 🎓BSc Μηχανικός Πληροφορικής

Αφήστε μια απάντηση