Σε 17 σοβαρά συμβάντα δασικών πυρκαγιών ενεργοποιήθηκε το προγνωστικό σύστημα ταχείας απόκρισης “ΙRIS” για την πρόγνωση της εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών στα πλαίσια του προγράμματος «Disarm», την φετινή αντιπυρική περίοδο όπου σε λίγες ημέρες φτάνει στο τέλος της. Ένα χρήσιμο επιστημονικό εργαλείο, το οποίο έχει ως σκοπό να συμβάλλει καθοριστικά στην αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, που κάθε καλοκαίρι πλήττουν τη χώρα μας προκαλώντας τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή και σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν λάβει διαστάσεις τραγωδίας με ανθρώπινες απώλειες. Το προγνωστικό σύστημα το ανέπτυξε επιστημονική ομάδα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και το διαχειρίζεται μέσω ενός ευρωπαϊκού προγράμματος με τίτλο «Disarm». Το προγνωστικό σύστημα δίνει πληροφορίες για τον δείκτη επικινδυνότητας πυρκαγιάς, αλλά και για την εξάπλωση του μετώπου λαμβάνοντας υπόψη τα γεωγραφικά και μετεωρολογικά χαρακτηριστικά της κάθε περιοχής.
Στην εικόνα φαίνονται οι θέσεις των 17 πυρκαγιών για τις οποίες το IRIS ενεργοποιήθηκε από το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων (ΕΣΚΕ), με σκοπό την παροχή 6ώρων/24ώρων προγνώσεων εξάπλωσης.
Από το σύνολο των 17 αυτών πυρκαγιών, οι 6 εκδηλώθηκαν στην Περιφέρεια Αττικής, 4 στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, 3 στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, και από 1 στις Περιφέρειες Δυτικής Ελλάδας, Πελοποννήσου, Βορείου και Νοτίου Αιγαίου.
Με βάση δορυφορικά δεδομένα MODIS (Terra & Aqua), τα οποία ανακτήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Πληροφοριακό Σύστημα Δασικών Πυρκαγιών (EFFIS) για 9 από τις 17 πυρκαγιές, η συνολικά καμένη έκταση εκτιμάται σε ~61870 στρέμματα. Το σημαντικότερο περιστατικό ήταν αναμφίβολα η πυρκαγιά που εκδηλώθηκε στην Κ. Εύβοια στις 13/08/2019 και η οποία είχε ως αποτέλεσμα να καούν περί τα 28890 στρέμματα. Το δεύτερο μεγαλύτερο περιστατικό ήταν η πυρκαγιά στη Λιθακιά (Ζάκυνθος) την 15/09/2019 (9190 στρέμματα), ενώ ακολουθούν η πυρκαγιά στον Πρόδρομο (Βοιωτία) την 13/08/2019 (7350 στρέμματα) και η πυρκαγιά στην Ελαφόνησο (Λακωνία) την 10/08/2019 (5350 στρέμματα).
Αξίζει να σημειωθεί πως από τις 17 πυρκαγιές για τις οποίες ενεργοποιήθηκε το προγνωστικό σύστημα IRIS, οι 11 εκδηλώθηκαν κατά τη διάρκεια του Αυγούστου, ενώ από 3 εκδηλώθηκαν τον Ιούλιο και το Σεπτέμβριο.
Το ερευνητικό πρόγραμμα DISARM (Drought and fIre obServatory and eArly waRning systeM) στοχεύει στην ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου συνόλου υπηρεσιών για την υποστήριξη της παρακολούθησης και της πρόγνωσης της εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών, προωθώντας ταυτόχρονα την πρόληψη. Μέσα από τη συνεργασία ερευνητικών φορέων της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Κύπρου, ο απώτερος στόχος του DISARM είναι η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου παρατηρητηρίου και ενός συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης, το οποίο θα υπηρετεί το στόχο της προστασίας του περιβάλλοντος και της βιώσιμης ανάπτυξης στην νοτιοανατολική Μεσόγειο.
